Informacje odnośnie zasad prowadzenia szkolenia lotniczego na bezzałogowych statkach powietrznych przez zarejestrowane podmioty szkolące
W związku z dużą ilością pytań odnoszących się do kwestii związanych z prowadzeniem szkoleń na bezzałogowych statkach powietrznych oraz zwiększającą się liczbą podmiotów prowadzących takie szkolenia poniżej przedstawiono zbiór informacji, które będą pomocne w prawidłowym i bezpiecznym organizowaniu szkoleń.
1. Podstawy prawne
Szkolenie kandydatów do uzyskania świadectwa kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego oraz uprawnień wpisywanych do tego świadectwa odbywa się na zasadach określonych w następujących przepisach:
- art. 95a–95e ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze,
- ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
- §3 Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 12 września 2013 r. w sprawie działalności szkoleniowej personelu lotniczego podlegającej wpisowi do rejestru podmiotów szkolących (Dz. U. poz. 1068)
- §29–33 Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 3 czerwca 2013 r. w sprawie świadectw kwalifikacji (Dz. U. poz. 664).
2. Podmioty szkolące
Omawiając zasady prowadzenia szkolenia należy przede wszystkim podkreślić, że prowadzenie szkoleń w zakresie świadectw kwalifikacji nie jest działalnością certyfikowaną, a podmioty prowadzące szkolenia nie są podmiotami Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Wykonywanie działalności szkoleniowej w zakresie prowadzenia szkolenia personelu lotniczego w celu uzyskania świadectwa kwalifikacji UAVO oraz wpisywanych do niego uprawnień, jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej i po spełnieniu wymagań formalnych podlega wpisowi do rejestru podmiotów szkolących prowadzonego przez ULC.
Działalność szkoleniową może zgodnie z obowiązującymi przepisami podjąć zarejestrowany podmiot, który:
1) dysponuje:
- bazą operacyjno-dydaktyczną odpowiednią dla zamierzonego szkolenia;
- środkami finansowymi niezbędnymi do organizowania i prowadzenia zamierzonego szkolenia;
- kadrą dydaktyczno-instruktorską posiadającą kwalifikacje i uprawnienia odpowiednie do rodzaju i zakresu zamierzonego szkolenia w (skład której wchodzi co najmniej jeden instruktor z uprawnieniami INS wpisanymi do świadectwa UAVO. Odpowiada on przede wszystkim za szkolenie praktyczne. Szkolenie teoretyczne może być prowadzone przez osoby posiadające odpowiednią wiedzę w danej dziedzinie);
- materiałami szkoleniowymi odpowiednimi do rodzaju i zakresu zamierzonego szkolenia;
- programami szkolenia odpowiednimi do rodzaju i zakresu zamierzonego szkolenia,
- statkami powietrznymi spełniającymi wymagania, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze;
- ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z prowadzoną działalnością lotniczą odpowiednim dla zamierzonego szkolenia;
2) opracował procedury planowania, prowadzenia i dokumentowania przebiegu szkolenia;
3) oświadczy, że działalność szkoleniowa będzie prowadzona w sposób niezagrażający bezpieczeństwu w ruchu lotniczym oraz bezpieczeństwu publicznemu (dopełnienie tego wymagania wiąże się ze złożeniem odpowiedniego, pisemnego oświadczenia w chwili składania wniosku o wpis podmiotu do rejestru).
Wpisu do Rejestru Podmiotów Szkolących dokonuje się po złożeniu w ULC wniosku o wpis do rejestru, oświadczenia o spełnieniu warunków do wykonywania działalności, kopii polisy oraz dowodu opłaty za wpis podmiotu do Rejestru w wysokości 162 zł. Dokumenty do ściągnięcia i wypełnienia znajdą Państwo pod następującymi linkami:
1. Wniosek o wpis do RPS (czwarty od góry)
2. Oświadczenie o spełnieniu warunków wymaganych do prowadzenia działalności szkoleniowej
Zasady prowadzenia szkolenia lotniczego
Zgodnie z obowiązującymi przepisami szkolenie prowadzone jest:
1) zgodnie z:
- aktualnymi programami szkolenia, dotyczącymi rodzaju i zakresu szkolenia lotniczego prowadzonego przez dany podmiot szkolący (programy te, są zgodnie z obowiązującymi przepisami opracowywane przez ULC i każdy podmiot szkolący może z nich korzystać. W uzasadnionym przypadku, podyktowanym np. specyfiką sprzętu użytkowanego do szkolenia, podmiot może opracować swój własny program i przedłożyć go do zatwierdzenia w ULC. Po zatwierdzeniu program może zostać wprowadzony do stosowania w danym podmiocie szkolącym);
- procedurami planowania, prowadzenia i dokumentowania przebiegu szkolenia lotniczego;
- materiałami szkoleniowymi odpowiednimi do rodzaju i zakresu prowadzonego szkolenia lotniczego;
2) przez kadrę dydaktyczno-instruktorską posiadającą kwalifikacje i uprawnienia odpowiednie do rodzaju i zakresu prowadzonego szkolenia;
3) przy wykorzystaniu bazy operacyjno-dydaktycznej odpowiedniej do rodzaju i zakresu prowadzonego szkolenia lotniczego;
4) przy wykorzystaniu statków powietrznych odpowiednich do rodzaju i zakresu prowadzonego szkolenia lotniczego;
5) w sposób bezpieczny, niezagrażający bezpieczeństwu w ruchu lotniczym oraz bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu;
Szkolenie składa się z dwóch zasadniczych części:
- ze szkolenia teoretycznego polegającego na nauczaniu wiedzy lotniczej (może być prowadzone metodą stacjonarną, seminaryjną, e-lerningu lub samokształcenia jednak niezależnie od metody szkolenia podmiot szkolący weryfikuje wiedzę teoretyczną kandydata do uzyskania świadectwa kwalifikacji lub uprawnienia)
- ze szkolenia praktycznego na ziemi i w locie polegającego na nauczaniu umiejętności praktycznych
- z uzupełniającego szkolenia praktycznego w formie nadzorowanej praktyki instruktorskiej w przypadku ubiegania się o uprawnienie instruktora (INS). Praktyka instruktorska odbywa się po zdaniu egzaminu praktycznego i dopiero po jej zakończeniu uprawnienie INS jest wpisywane do świadectwa kwalifikacji.
Wzorcowe programy szkolenia: http://edziennik.ulc.gov.pl/#/legalact/2019/12/
Dodatkowo zgodnie z wytycznymi nr 10 z dnia 27 października 2015 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego w sprawie prowadzenia szkolenia praktycznego na bezzałogowych statkach powietrznych przez podmioty szkolące wpisane do rejestru podmiotów szkolących, które stanowią uzupełnienie do opisanych wyżej zasad wynikających z obowiązujących przepisów zaleca się aby szkolenia prowadzone były z uwzględnieniem opisanych poniżej zasad.
Szkolenie praktyczne:
- powinno być prowadzone w taki sposób, aby na każdym etapie szkolenia uczestnik szkolenia wykonywał czynności lotnicze pod nadzorem wyznaczonego instruktora,
- jest prowadzone jedynie w taki sposób, aby instruktor prowadzący szkolenie nadzorował nie więcej niż jednego kursanta wykonującego czynności lotnicze w czasie szkolenia,
- może odbyć jedynie osoba posiadająca odpowiednie oraz ważne orzeczenie lotniczo-lekarskie,
- powinno zostać rozpoczęte od nauki podstawowych manewrów na programie komputerowym, symulującym wykonywanie lotów odpowiednią kategorią bezzałogowego statku powietrznego,
- w czasie wykonywania czynności lotniczych instruktor prowadzący szkolenie oraz osoba szkolona noszą na odzieży wierzchniej kamizelkę ostrzegawczą o intensywnej widzialności w kolorze żółtym, czerwonym lub pomarańczowym.
Miejsce, w którym odbywa się szkolenie praktyczne powinno spełniać następujące warunki:
- w przypadku szkolenia na bezzałogowych statkach powietrznych kategorii wielowirnikowiec lub śmigłowiec, powinien być to wyznaczony teren, nie mniejszy niż kwadrat o wymiarach 30 x 30 m,
- w przypadku szkolenia na bezzałogowych statkach powietrznych kategorii samolot, powinien być to wyznaczony teren, nie mniejszy niż prostokąt o wymiarach 30 x 100 m ,
- najbliższe obiekty takie jak drogi publiczne czy przeszkody takie jak budynki, drzewa słupy i linie energetyczne oraz inne mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo wykonywanych lotów lub takie dla których wykonywane loty mogą stanowić zagrożenie nie powinny znajdować się w odległości mniejszej niż 20 m od granicy wyznaczonego terenu,
- wyznaczony do szkolenia teren powinien zostać oznaczony w widoczny sposób,
- w czasie wykonywania lotów w wyznaczonym do szkolenia praktycznego terenie może przebywać jedynie osoba odbywająca szkolenie oraz instruktor, który to szkolenie nadzoruje lub inne osoby za zgodą instruktora prowadzącego szkolenie,
- w miejscu prowadzenia szkolenia praktycznego powinna być dostępna apteczka pierwszej pomocy, a osoby biorące udział w szkoleniu powinny zostać poinstruowane o miejscu jej przechowywania i sposobie użycia przed rozpoczęciem szkolenia praktycznego.
Po odbyciu szkolenia podmiot szkolący wystawia zaświadczenie o ukończeniu szkolenia lotniczego.
3. Kontrola podmiotów szkolącychogolny_schemat_kontroli.pdf2.5 MB